Geveltuintje

Geveltuintjes zijn smalle stroken met planten tegen de gevel van een woning of gebouw. Huizen zonder voor- of zijtuin zijn hiervoor erg geschikt. U mag zelf een geveltuintje aanleggen. Dit doet u eenvoudig door een rijtje stoeptegels langs de gevel weg te halen en hier aarde en planten voor terug te zetten. Op deze pagina leest u de voorwaarden.

Waarom een geveltuintje?

Geveltuinen fleuren niet alleen de straten op, ze zijn ook goed voor de natuur in het dorp. Door minder tegels en meer groen aan te leggen, neemt de bodem het regenwater sneller op. Hiermee helpen geveltuintjes wateroverlast te voorkomen. Ook zorgen planten voor verkoeling en zijn ze goed voor biodiversiteit. Veel verschillende soorten planten helpen allerlei dieren aan voedsel en schuil- en nestplekken. Een groene gevel helpt u als bewoner ook omdat het isolerend werkt. Een geveltuintje met klimplanten houdt wind tegen en warmte vast.

U mag zelf een geveltuin aanleggen. Let hierbij wel op dat:

  • De grond eigendom blijft van de gemeente;
  • U een geveltuintje niet hoeft te melden bij de gemeente. U mag direct aan de slag;
  • U ook geen participatieovereenkomst hoeft te tekenen. Dit is bijvoorbeeld wel nodig als u wilt helpen bij het onderhouden van bestaand gemeente groen;
  • De eigenaar van de woning of het gebouw waartegen u een geveltuintje wilt aanleggen akkoord is met de aanleg;  
  • U zelf verantwoordelijk bent voor het onderhoud van de geveltuin;
  • De minimale breedte van de stoep, na aanleg van de geveltuin, 150 centimeter is. In ‘blauwe zones’ (winkelgebieden) is de minimaal breedte na aanleg 240 centimeter.

Waar mag ik een geveltuintje aanleggen?

U mag een geveltuintje aanleggen op stoepen met stoeptegels of klinkers. Niet op fietspaden of autowegen. Als de stoep is gemaakt van asfalt of beton, kunt u geen geveltuin aanleggen. 

In bijna elke straat mag u zelf een geveltuin aanleggen. Behalve in de straten met water doorlatende bestrating. Hiervoor heeft u hulp nodig van de gemeente. Wilt u een geveltuin en woont u in een van de onderstaande straten? Maak dan een buurtmelding via Fixi.nl of de gemeente met de naam 'geveltuin water passerende bestrating'. De gemeente helpt u dan met de aanleg van de geveltuin. 

  • Simon van Haerlemstraat
  • Jan van Polanenstraat
  • De Velst
  • Prof ten Doeschatestraat
  • Joannes Wuijtierstraat
  • Jeronimus cooymansstraat
  • Coornhertstraat
  • Van Ruusbroecstraat
  • Van Maerlantstraat

Voor het aanleggen van een mooie en veilige geveltuin hebben we een aantal spelregels opgesteld.

Afmetingen

  • De geveltuin mag maximaal 60 centimeter breed zijn. Gemeten vanuit de gevel van het gebouw;
  • Na de aanleg van de geveltuin mag de stoep niet smaller zijn dan 150 centimeter. Zo blijft er genoeg ruimte over voor wandelaars, kinderwagens en rolstoelgebruikers. Let erop dat bij obstakels, zoals lantaarnpalen, de doorgang minimaal 120 centimeter is;
  • Binnen de zogenaamde ‘blauwe zones’ (winkelgebieden) is een minimale stoepbreedte van 240 centimeter. Bij obstakels mag de doorgang hier niet smaller zijn dan 210 centimeter;
  • U mag maximaal 30 centimeter diep graven. Zo kunt u veilig zand verwijderen en goede aarde aanbrengen voor de planten;
  • U mag alleen met de hand en een schep graven, niet met graafmachines.

Veiligheid

  • Het is noodzakelijk om rondom de geveltuin rechtop staande tegels, klinkers of zogeheten stoepbandjes te plaatsen. Zo voorkomt u dat aarde uit het tuintje stroomt als het regent. En dit voorkomt dat stoeptegels verzakken;
  • Openbare verlichting, elektriciteitskasten en andere gemeentelijke (stroom)voorzieningen moeten altijd zichtbaar en bereikbaar blijven;
  • Het kan zijn dat er kabels en/of leidingen onder uw geveltuin zitten. Daarom mag u niet dieper graven dan 30 centimeter. Bij schade of storing kan het wel zijn dat een nutsbedrijf bij de kabel moet komen om een reparatie uit te voeren. Dit kan schade aan uw geveltuin opleveren. De gemeente is niet aansprakelijk hiervoor. Het nutsbedrijf moet de geveltuin te herstellen. Wees gerust, in de praktijk komt dit gelukkig niet vaak voor;
  • Plaats geen bomen of breed uitgroeiende struiken planten in uw geveltuin. Ook vijvers en waterornamenten zijn niet toegestaan; 
  • Planten en struiken mogen geen veiligheidsrisico’s vormen voor voorbijgangers. Wandelaars, al dan niet met kinderwagen, en rolstoelgebruikers moeten ongehinderd over de stoep kunnen gaan;
  • Het is verboden om (chemische) bestrijdingsmiddelen te gebruiken in de geveltuin.

Straatbeeld

  • De vrijgekomen tegels moet u zelf te bewaren. Zo kunt u bij verhuizing de bestrating in oorspronkelijk staat terugbrengen. Als de nieuwe bewoners de geveltuin willen houden mag dat. In dat geval hoeft u niets te doen;
  • De geveltuin moet als tuintje ingericht en gebruikt worden. Het mag geen opslagplaats zijn voor bijvoorbeeld fietsen, tegels, afval(zakken);
  • Bij een grootschalige herinrichting van de straat heeft u geen recht op behoudt van de geveltuin en/of vergoeding voor gemaakte kosten. Mocht dit gebeuren, dan gaan wij uiteraard met u in overleg om samen een mooie oplossing te vinden.

Voordat u gaat planten, is onze tip om eerst goede aarde toe te voegen. Gebruik hiervoor bij voorkeur biologische (pot) grond zonder turf. Qua planten kunt u het beste kiezen voor: 

  • Bloeiende vaste planten en lage struiken. Deze planten krijgen geen diepe wortels. Zo komen ze niet in de knoop met de kabels en leidingen. Ook kunt u bollen planten. Deze geven vroeg in het jaar al veel geur en kleur; 
  • Kies voor planten die goed zijn voor de biodiversiteit, met name voor insecten zoals vlinders, hommels en bijen;
  • Gebruik alleen biologisch gekweekte planten en bollen. Niet biologische planten en bollen hebben nog vaak gif in zich wat juist slecht is voor insecten en vogels. Vraag bij uw tuincentrum naar biologische planten of planten die 100% vrij zijn van pesticiden.

Naam Latijnse naam Inheems Ja/Nee Standplaats
Duizendblad Achillea millefolium Ja Zon-half schaduw
Stokroos Alcea rosea Nee Zon-half schaduw
Vrouwenmantel Alchemilla mollis Ja Zon-half schaduw
Aster Aster ageratoides Nee Zon
Zegge Carex morowii Nee Zon-half schaduw
Grote centaurie Centaurea scabiosa Ja Zon
Wilde bosrank (klim) Clematis vitalba Ja Zon-half schaduw
Montbretia Crocosmia Nee Zon
Zonnehoed Echinacea purpurea Nee Zon
Slangenkruid Echium vulgare Ja Zon
Ooievaarsbek Geranium macrorrhizum Ja Zon-half schaduw
Struikklimop Hedera helix Arborescens Ja Zon-schaduw
Purperklokje Heuchera micrantha Nee (Half)schaduw
Zandblauwtje Jasione montana Ja Zon
Beemdkroon Knautia arvensis Ja Zon
Smal fakkelgras Koeleria macrantha Ja Zon
Lavendel Lavendula angustifolia Nee Zon
Wilde kamperfoelie (klim) Lonicera periclymenum Ja Zon
Kattekruid Nepeta faassenii Nee Zon
Wilde marjolein Origanum vulgare Ja Zon-half schaduw
Duizendknoop Persicaria officinalis Nee Zon-half schaduw
Gewone eikvaren Polypodium vulgare Ja (Half)schaduw
Bijenkorfje Prunella vulgaris Ja Zon-half schaduw
Gevlekt longkruid Pulmonaria officinalis Nee Zon-half schaduw
Roosmarijn Rosmarinus officinalis Nee Zon
Bossalie Salvia nemorosa Nee Zon
Grote pimpernel Sanguisorba officinalis Ja Zon-half schaduw
Tijm Thymus vulgaris Nee Zon
Ijzerhard Verbena bonariensis Nee Zon
Maagdenpalm Vinca minor Ja (Half)schaduw

Als u zelf geen geveltuintje kunt aanleggen, bijvoorbeeld doordat u op leeftijd of mindervalide bent, vraag dan eerst hulp bij uw familie, vrienden of buren. Kunt u geen hulp vinden, maar wil u toch graag een geveltuintje? Maak dan een buurtmelding via de website of Fixi onder vermelding van 'hulp aanleggen geveltuin'. Bellen kan ook, via 14 0251. De gemeente helpt u dan bij de aanleg ervan.